کوک سنتور و روش های آن نسبت به بقیه سازها بسیار سخت تر و زمان بر می باشد .یکی از دلایل این سختی زیاد بودن سیم های سنتور است که نیاز به صرف زمان و دقت بالا هنگام کوک میباشد.
اگر اصول اولیه کوک سنتور را بدانید با سرعت بیشتری میتوانید این کار را انجام دهید و به مرور زمان دستتان تند میشود . نوازنده برای نواختن دستگاه های مختلف نیازمند تغییر کوک است و از این رو این عمل دارای اهمیت به خصوصی میباشد.
در ادامه ما اصول کوک سنتور و تنظیم خرک ها را به راحت ترین روش ممکن و اموزش کوک سنتور در دستگاه های مختلف را برای شما قرارداده و ابزار مورد نیاز را معرفی و ارائه میکنیم.
ساختار سیم های سنتور
به طور کل سیم های موجود در سنتور از یک سمت به قسمت سیم گیر و از سمت دیگر به گوشی ها وصل می شود که در دو سمت ساز قرار دارند . سپس سیم ها از روی خرک ها عبور می کنند و در جای مناسب قرار میگیرند.
بر روی هر خرک ۴ سیم قرار می گیرد و کوک تمام چهار سیم دقیقا مشابه می باشد. برای معرفی کوک از خرک ها استفاده میکنیم و هر خرک یک نت به خصوص را شامل میشود که کوک هر خرک در دستگاه های مختلف میتواند متغیر باشد .
نکته مهم قبل از تغییر کوک ،درست بودن جایگاه هر خرک است تا سیم روی نت درست خود کوک بشود . معروف ترین و بیشترین کوک مورد استفاده ، کوک شور سل می باشد که هنرجویان مبتدی با این کوک دروره آموزشی نوازندگی را شروع میکند.
آموزش انواع کوک سنتور
برای نواختن سنتور در دستگاه های مختلف باید کوک ساز مجدد نسبت به دستگاه مورد نظر تنظیم کنیم.
نحوه کوک سنتور در دستگاه شور
کوک سنتور شور به عنوان کوک دستگاه مادر شناخته می شود و با کمک این کوک می توان ترانه های زیر را نواخت :
آوازهای ابوعطا، دشتی، بیات ترک و افشاری را نیز نواخت.
معرفی نت های خرک های کوک سنتور شور:
خرک اول: نت می کرن در سیم های زرد و سفید و پشت خرک _ خرک دوم: نت فا برای تمام سیم ها _ خرک سوم: نت سل برای تمام سیم ها _ خرک چهارم: نت لا کرن برای سیم های زرد و سفید و لا بمل سیم پشت خرک _ خرک پنجم:سی بمل برای تمام سیم ها _ خرک ششم: نت دو برای همه سیم ها _ خرک هفتم: نت ر بکار برای سیم های سفید و پشت خرک و سیم زرد ر کرن _ خرک هشتم: نت می بمل برای همه سیم ها _ خرک نهم: نت فا برای همه سیم ها
آموزش کامل کوک سنتور:
در ادامه به آموزش گام به گام کوک سنتور به طور کامل خواهیم پرداخت تا هنرجو بتواند به راحتی این کار را انجام دهد و دستگاه های مختلف را بنوازد.
آموزش کوک سنتور بدون تیونر و آموزش کوک سنتور با تیونر یکی از روش هایی است که شما باید انتخاب کنید کدام را فرا بگیرد همچنین این امکان وجود دارد که تصمیم به کوک سنتور با گوشی خود باشید که ما این روش ها را به شما خواهیم گفت.
در وهله ی اول برای کوک کردن سنتور نیاز به یه یک تیونر دارید که می توان شامل دستگاه تیونر و یا اپلیکیشن تیونر بر روی تلفن همراه باشد. همچنین داشتن آچار کوک نیز برای چرخاندن و کوک کردن گوشی نیاز است ، در صورتی که ندارید میتوانید به راحتی از مضراب شاپ آچار کوک مورد نظرتان را تهیه کنید .
روش استفاده از آچارکوک و تیونر :
تیونر یک دستگاهست که در فرکانس های مختلف نت سیم های ساز را نمایش می دهد. این امکان وجود دارد که از دستگاه تیونر و یا اپلیکیشن موبایل آن استفاده کنید. بعد از روشن کردن تیونر شما می بایست فرکانس دستگاه را مشخص کنید.
فرکانس استاندارد برای کوک کردن ۴۴۰ هرتز میباشد که دستگاه به صورت پیش فرض روی این فرکانس می باشد . البته تعدادی از نوازندگان نیز از فرکانس های بالاتر و یا پایین تر استفاده می کنند.
آچار کوک یک وسیله فلزی برای کوک کردن سنتور می باشد که در قسمتی از آن یک سوراخ برای قرار گرفتن گوشی سنتور وجود دارد . آچار کوک باید روی گوشی سنتور تنظیم بشود ، به شکلی که بتوان گوشی را با استفاده از آچار چرخاند.
آموزآموزش گام به گام کوک سنتور:
- تیونر را روشن کرده و نزدیک به ساز بگذارید.
- آچار کوک را در گوشی مربوط به سیم های سفید خرک اول قرار دهید که هم ردیف هستند و سپس از پایین ترین گوشی شرع کنید.
- با ته مضراب خود به سیمی که آچار کوک روی گوشی آن قرار گرفته به ارامی ضربه بزنید تا صدا سیم توسط تیونر دریافت شود.
- به علامت روی تیونر نگاه کنید اگر نت های پایین تر از می بود باید گوشی را به آرامی بچرخانید در جهت سفت تر شدن سیم ها تا روی نت می کرن تنظیم شود.
و اگر نت های بالاتر از می کرن بود باید گوشی را در جهت شل شدن سیم بچرخانید.
- توجه کنید که علامت نت می در تیونر حرف E می باشد. اما نت های کرن در تیونر ها نمایش داده نمی شوند و برای تنظیم نت می کرن باید سیم را روی نت می بمل تنظیم کرده و کمی سیم را سفت کنید تا روی ۵۰+ می بمل قرار بگیرد که همان نت می کرن می باشد .
- هر چهار سیم سفید خرک اول که در یک ردیف قرار دارند را باید به ترتیب روی نت می کرن کوک کنید.
- در نهایت سیم های زرد خرک اول را نیز مانند سیم سفید روی نت می کرن کوک کنید البته با وجود اینکه یک اکتاو بم تر کوک می شود.
برای فهمیدن اکتاو یک عدد در کنار نت قرا میگیرد که برای سیم سفید عدد ۴ برای سیم زرد عدد ۳ است که نشان دهنده یک اکتاو بم تر می باشد.
روش کوک کردن سیم های پشت خرک :
سیم های پشت خرک که سیم های سفید می باشند با تنظیم خرکها کوک می شوند. شما باید خرک را به آرامی در جهت افقی جا به جا کنید تا نت آن ها تنظیم شود . توجه داشته باشید که این کار را بسیار آرام انجام بدهید چون با تغییرات بسیار جزئی کوک سیم پشت خرک عوض میشود.
نکات قابل توجه در هنگام کوک سنتور:
_ آچار کوک را به آرامی بچرخانید زیرا با ست شدن بیش از حد سیم ها احتمال پارگی انها افزایش می یابد.
_ هنگام تغییر کوک فاصله ی خود را از سنتور رعایت کنید تا درصورت پاره شدن سیم اسیبی به شما وارد نشود.
_ اگر سیم های سنتور شما کهنه شده است حتما قبل از کوک آنها را تعویض کنید.
_ ساز را در محیط سرد یا گرم قرار ندهید چون باعث میشود ساز از کوک خارج شود .