تأثیر آموزش موسیقی ایرانی برای کودکان
آموزش موسیقی ایرانی برای کودکان ، راه و روش های مخصوص به خود را دارد و در هر زمینه‌ی آموزش باید نسبت به سن فرد صورت گیرد تا یادگیری تأثیر بیشتری داشته باشد. موسیقی هم از این اصل به دور نیست.
خیلی بهتر است که موسیقی از سنین پایین آغاز شود؛ چراکه اغلب افراد نسل دهه ۶۰ و ۷۰ که از دوران طفولیت با موسیقی آشنا شده‌اند، امروزه از استادان و اشخاص به نام عرصه هنر موسیقی هستند. به علاوه اگر یادگیری موسیقی از سنین پایین صورت گیرد، در پرورش استعداد کودک بسیار مؤثر تر است زیرا کودکان انعطاف بیشتری در زمینه مهارت آموزی و شکل گیری شخصیت دارند.
موسیقی می تواند روی ابعاد مختلف زندگی کودک تأثیرهای مثبتی بگذارد؛ به عنوان مثال، هنگام فراگیری موسیقی، بخش‌ها مختلف مغز کودک فعال می شوند و این امر رفته رفته موجب افزایش چشمگیر هوش او خواهد شد و خواهد توانست مفاهیم را بهتر درک، تجزیه و تحلیل کند. موسیقی باعث می شود که فرزندتان در زمینه‌هایی جز موسیقی هم خلاقیت بیشتری از خود نشان دهد؛
همچنین، یادگیری موسیقی باعث بالا رفتن تمرکز می شود و به دنبال آن کودک در درس هایش عملکرد بهتری خواهد داشت.
اهمیت اموزش موسیقی ایرانی به کودکان
برخلاف ایران، در بسیاری از کشورهای پیشرفته، آموزش موسیقی مثل بقیه دروس در مدرسه تدریس می‌شود و این موضوع در کشف استعداد کودک و یادگیری بهتر او تأثیر گذار است. البته در ایران شناخت خانواده از موسیقی در آشنایی کودک با موسیقی ایرانیو آموزش موسیقی ایرانی برای کودکان و علاقمندی به آن بسیار اهمیت دارد.
پس مهم است که خانواده ها در منزل به موسیقی ایرانی گوش دهند؛ همین امر به مرور موجب خواهد شد که کودک به شنیدن و حتی یادگیری موسیقی خوب و فاخر ایرانی تشویق شود.
کودکان و سازهای موسیقی ایرانی
سالهاست که موسیقی ایرانی برای کودکان مرسوم شده و در این بین هرکس سعی کرده طریق و روشی برای آموزش به این سنین بکار گیرد.
اگر هریک از سازهای موسیقی ایرانی مثل تار، سه تار، تمبک، کمانچه، ویلن، نی و … را بررسی کنیم، در می یابیم که برخی از آن‌ها از لحاظ شکل ظاهری ساز، فیگور ساز و فیگور نوازنده برای استفاده سنین پایین مناسب نیستند و متأسفانه صنعت سازسازی در کشور ما در این زمینه پیشرفتی نداشته است و سازندگان ایرانی به قدر کافی به حوزه کودکان نپرداخته اند و ساز مناسب برای کودک وجود ندارد.
به عنوان مثال خیلی کم اتفاق می‌افتد که تار، سه تار، یا کمانچه‌ای ساخته شود که ابعاد آن متناسب با جثه نوازنده کودک باشد؛ انگشت گذاری و درک درست از صدای ژوست و دقیق نوت در حوزه سازهای موسیقی ایرانی مثل کمانچه و بطور کل سازهای کششی و آرشه‌ای برا نوازنده کودک امکان پذیر ولی بسیار مشکل است و نیاز به تمرین و ممارست زیادی دارد اما اغلب بچه ها می‌خواهند خیلی زود به نتیجه برسند و در حوزه یادگیری حوصله و طاقت کمتری دارند.
در حوزه سازهای بادی مثل نی، که شاید معروف ترین ساز بادی ایرانی باشد، برای افراد خردسال، رسیدن به تسلطی که بتواند صدای خوبی به وسیله آن ساز تولید کند، به دلیل شکل و ارگونومی فک، صورت و دندان‌ها که به مرور تغییر می کند، امری دشوار است.
آموزش سنتور به کودکان به عنوان یک موسیقی ایرانی
یکی از مهم ترین ویژگی های سنتور که آن را برای آموزش به کودک مناسب می گرداند این است که برخلاف سازهایی مثل ویولن، تار و سه تار که نوازنده با انگشت گذاری صحیح می‌تواند صدای ژوست و تمیزی تولید کند، نواختن سنتور، فقط مستلزم اصابت مضراب بر تارهای کوک شده است و همچنین نت ها از قبل کوک می شوند و نوازنده تأثیر چندانی در بوجود آوردن صدای درست و دقیق ندارد. از این رو ساز سنتور برای نوازندگی کودکان مناسب تر است.
از طرف دیگر، ابعاد سنتور استاندارد است و حتی کودکان در سنین ۵ یا ۶ سال که قصد شروع نوازندگی را دارند، در صورت مناسب بودن ارتفاع میز و به نحو صحیح نشستن پشت میز، نواختن سنتور برای آن ها کار پیچیده و دشواری نخواهد بود زیرا ابعاد سنتور به حدی بزرگ نیست که مشکل ساز شود. همانطور که می دانید کودکان در سنین پایین در حال رشد هستند و جثه و فیزیک بدنی آن ها به سرعت درحال تغییر است؛
از ویژگی های مهم دیگر سنتور می توان به این نکته اشاره کرد که بدلیل سایز استاندارد این ساز، اصلا نیازی نیست که متناسب با تغییر جثه کودکان تغییر کند. اما از آن جایی که ارتباط و تماس نوازنده با سنتور از طریق مضراب ها صورت می گیرد، لازم است در انتخاب مضراب مناسب برای کودک دقت کافی به عمل آید و با توجه به ارگونومی دست کودک و ظزافتی که دارد، مضراب کاملا در اختیار او قرار گیرد تا بتواند نیروی لارم را برای نواختن روی سیم ها پیاده کند.
کودکان با مضراب های موجود در بازار که اساسا برای بزرگسالان طراحی شده اند، به دلیل بزرگی ابعاد حلقه، زمختی و ضخیم بودن پنجگی، نمی توانند ارتباط حسی و خوبی با ساز خود برقرار نمایند و همین مسئله ممکن است باعث زدگی و دور شدن کودک از یادگیری موسیقی و ساز سنتور شود؛
از این رو برند طرقه، با شناخت دقیق این نیاز، با طراحی تخصصی و آزمون خطا روی کودکان در سنین مختلف به یک معماری ویژه متناسب با ارگونومی دست کودکان رسیده که نتیجه آن تولید مضراب کودک طرقه ، مضراب مخصوص کودک می باشد که تاثیر زیادی در ارتباط بهتر کودکان با سنتور خود حین نوازندگی دارند.
جدا از همه این ها، برخلاف بسیاری از سازها مثل ویولن که وارد حوزه موسیقی ایرانی شده اند، سنتور یک ساز اصیل ایرانی است و از قرن ها پیش در این تمدن نواخته می‌شده است؛ لذا، با توجه به ریشه و پیشینه این ساز، آموزش موسیقی اصیل ایرانی به کودکان از طریق سنتور کار بسیار بجا و پسندیده ای خواهد بود.
با توچه به آن چه گفته شد می توان گفت سنتور یکی از بهترین انتخاب ها برای یادگیری و آموزش موسیقی ایرانی به کودکان است اما در کنار همه این نکات از یک نکته نباید غافل بود و آن، علاقه کودک به ساز ، که بنوازد. ممکن است کودکی در سنین پایین بصورت اتفاقی و ذاتی به صدای ساز ویولن علاقه نشان دهد و بتواند با تمرین و ممارست در نواختن همان ساز موفق شود.
همچنین ممکن است موسیقی ایرانی برای کودکان را با سنتور شروع کرده ولی بتدریج ساز خود را عوض کند. از این رو بنا به توصیه بسیاری از اساتید حوزه موسیقی کودک، سنتور سازی مهم در آموزش موسیقی ایرانی به کودکان می باشد.